۰۲۱-۲۶۲۹۰۵۱۵

حساسیت به طرد

نویسنده:

حساسیت به طرد
گرچه هیچ انسانی دوست ندارد طرد شود با این حال برخی افراد نسبت به تجربه طرد حساس تر هستند. این افراد به قدری نسبت به نشانه های طرد حساس و گوش به زنگ هستند که بر زندگی روزمره آنها تاثیر میگذارد.
چنین افرادی  انتظار دارند که همیشه طرد خواهند شد و در عین حال با اضطراب زیادی به دنبال نشانه هایی هستند که دیگران نمیخواهند با آنها باشند. در عین حال جوری با بقیه رفتار میکنند که باعث میشود دیگران از آنها کناره بگیرند. این موضوع چرخه دردناکی را ایجاد میکند که شکستن آن مشکل است.

نشانه ها
۱. به طور مداوم به دنبال نشانه هایی هستند که گویی قرار است طرد شوند.
۲. به طور چشمگیری نسبت به هر سرنخی که دیگران ممکن است آنها را طرد کنند یا  آنها را نخواهند واکنش نشان میدهند.
۳. به دلیل همین ترس ها و انتظارات، تفسیر اشتباهی نسبت به هر آنچه دیگران میگویند یا انجام میدهند دارند و یا واکنش افراطی نشان میدهند.
۴. ممکن است واکنش همراه با ناراحتی و یا خشم نشان دهند .

عواملی که بر واکنش های افراطی افراد حساس به طرد تاثیر میگذارد:
۱. ابراز چهره ای
چنین افرادی معمولا نسبت به ابرازهای چهره ای واکنش افراطی دارند . برداشت اشتباه از آن دارند و   تفسیر اشتباه میکنند . به طور مثال مطالعات fMRI نشان داده موقع دیدن چهره فردی که انگار میخواهد فرد را طرد کند فعالیت مغزی متفاوتی نشان میدهند.

۲. فعالیت فیزیکی تشدید یافته
این موضوع حین ترس از طرد رخ میدهد و بیشتر از افرادی است که حساسیت به طرد ندارند.
نسبت به سرنخ های طرد هشیارتر و گوش به زنگ تر هستند .

۳. رفتارهایی که به اشتباه تعبیر شده اند.
رفتار بقیه را تحریف یا سوبرداشت میکنند. مثلا اگر دوستشان بلافاصله جواب آنها را ندهد برداشت آنها این است که ” دیگه نمیخواهد با من دوست باشه” . در صورتی که فردی که حساسیت به طرد نداشته باشد در چنین موقعیتی به راحتی ممکن است فکر کند که دوستش مشغول انجام کاری است و سرش شلوغ است.

۴ سوگیری توجه
مثلا اگر چنین فردی به ۱۰ نفر پیشنهاد قرار ملاقات بدهد ، ۹ نفر موافقت و فقط ۱ نفر مخالف باشد، معمولا روی ۱ جواب نه تمرکز میکنند. و کل این ماجرا را یک فاجعه در نظر میگیرند. باور فرد این است که “هیچکسی دوستم نداره”
فردی که حساسیت به طرد ندارد در چنین شرایطی بر ۹ موقعیتی که جواب مثبت شنیده است تمرکز میکند.

۵ حساسیت بین فردی
نسبت به خلق و خو و رفتار بقیه حساس هستند.
گرچه خواهان روابط صمیمی هستند ولی ترس از طرد باعث میشود حس انزوا و تنهایی کنند.

علل حساسیت به طرد
۱. تجارب کودکی
تجربه طرد، غفلت و سو استفاده ممکن است مرتبط با حساسیت افراد به طرد باشد.
برای مثال اگر کودکی در معرض طرد فیزیکی یا هیجانی قرار گیرد ( لزوما طرد شدن مستقیم نیست).
کودکانی که حساسیت به طرد دارند ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه نیز نشان دهند  و همین طور روابط مبهمی با همسالان خود برقرار کنند.
کودکانی که مورد قلدری واقع شوند رشد با ترس از طرد شدن بزرگ میشوند.
در مجموع هر نوعی از مواجهه با طرد که دردناک هم هست باعث میشود فرد سبک زندگی ای را انتخاب کند که در آن از هر نوع دردی اجتناب کند.

۲. آسیب پذیری زیستی
احتمالا یک نوع آمادگی ژنتیکی و صفات شخصیتی خاص باعث افزایش احتمال حساسیت به طرد میشود
همچنین مطالعات ارتباط هایی با عزت نفس پایین، نوروتیسیسم، اضطراب اجتماعی و سبک های دلبستگی را مشخص کرده اند.

تاثیرات
افرادی که حساسیت به طرد بالایی دارند در تلاش برای کنار آمدن با این ناراحتی در معرض ریسک بیشتری برای پرخاشگری، انزوا و یا آسیب به خود قرار دارند.

۱. نیاز افراطی به دوست داشته شدن
نیاز به اینکه همه دوستشان داشته باشند . اگر طرد شوند تلاش زیادی میکنند تا دوباره توجه آن فرد را به دست آورند. در نتیجه ممکن است درگیر رفتارهای ایثارگرانه و مهرطلبی شوند. کارهایی که احتمال دوست داشته شدن و پذیرفته شدن آنها را بیشتر کند. حتی حاضرند پول بیشتری برای عضویت در گروهی بدهند که آنها را نپذیرفته است .

۲. مشکل در برقراری ارتباط
تلاش برای روابط جدید و تضعیف روابط موجود.
مثلا ممکن است مدام همسرشان را متهم به خیانت کنند در نتیجه طرف مقابل ممکن است رابطه را خاتمه دهد. ممکن است وقتی دوستشان دعوت ایشان را نپذیرفته عصبانی شوند و همین باعث شود آن دوست بیشتر عقب نشینی کرده و آنها بیشتر احساس انزوا کنند.

۳. مشکل در روابط عاطفی
این افراد در روابط عاطفی خود احساس امنیت نمیکنند. زیرا هر احتمال طرد به معنای این هست که ارزشهای ایشان به عنوان یک انسان زیر سوال رفته است و هر لحظه مراقب و منتظر رخ دادن طرد هستند.

تاثیرات در نوجوانی
در دختران نوجوان احتمال قربانی شدن وجود دارد. در نتیجه تلاش افراطی برای حفظ رابطه میکنند و ممکن است حتی گرفتار روابط پرخاشگرانه شوند.

تاثیر در بزرگسالی
معمولا در روابط سو برداشت زیادی دارند. رفتار معمولی طرف مقابل را نشانه طرد میدانند .
ممکن است حسادت غیرمنطقی داشته باشند چون میترسند طرد شوند.
در مردانی که حساسیت به طرد دارند بودن در یک رابطه امن باعث آرامش بیشتر آنها میشود ولی در زنانی که حساسیت به طرد دارند، حتی در روابط امن ممکن است همچنان احساس تنهایی و طرد داشته باشند .

ارتباط با مسائل مربوط یه سلامت روان
طرد یک تهدید مستقیم برای فرد است و پیامدهای جدی برای سلامت روان فرد دارد. حتی حس طرد شدن ( نه طرد به صورت واقعی) بر سلامت روان فرد تاثیر میگذارد. گرچه حساسیت به طرد جزو طبقات تشخیصی نیست و اختلال در نظر گرفته نمیشود ولی ریسک فاکتور برای برخی از اختلال ها است .
۱. ممکن است باعث اقسردگی شده و یا حتی نشانه های آن را تشدید کند.
۲. ریسک بالا برای اضطراب
۳. اختلال بدریخت انگاری بدن
۴. اختلال شخصیت مرزی .
همچنین حساسیت به طرد بخشی از تعریف اختلال شخصیت اجتنابی و اختلال اضطراب اجتماعی است.
و در بیماران روان پزشکی مرتبط با افکار خودکشی نیز هست.

مهارت های مقابله ای
دریافت کمک تخصصی از یک متخصص سلامت روان  در این زمینه باعث کاهش آسیب پذیری فرد نسبت به اختلال های روان پزشکی میشود . یادگیری خودتنظیمی، به عبارتی پایش و کنترل پاسخ های رفتاری و هیجانی، کلید مهارت های مقابله ای در این زمینه است. مثلا اگر فرد نشانه ای را مبنی بر طرد برداشت کرد به جای واکنش سریع به دنبال پاسخ های جایگزین بگردد. ‌

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

جدیدترین مقالات

کلینیک شناخت و رفتار در فضای مجازی

جدیدترین ویدئوهای آموزشی