افسردگی پس از زایمان مردانه چیست؟

افسردگی پس از زایمان مردانه چیست؟

افسردگی پس از زایمان نوعی افسردگی است که پس از تولد کودک ایجاد می شود. در حالی که اغلب مادران آن را تجربه می کنند، پدران نیز می توانند آن را به آن دچار شوند.

مردان ممکن است درد زایمان را تجربه نکنند یا نیازی به بهبودی فیزیکی نداشته باشند، اما حضور یک فرزند جدید تغییر بزرگی در زندگی است. پدران نیز مانند مادران باید به سلامت روان خود توجه کنند. خستگی و استرس، در کنار عوامل دیگر، می تواند منجر به افسردگی پس از زایمان در مردان شود.

علائم

احساس خستگی، درهم­شکستگی و استرس، پس از تولد فرزند یک مسئله طبیعی در میان والدین است. با این حال، اگر علائم ادامه پیدا کند یا در زندگی روزمره و توانایی مراقبت از کودک اختلال ایجاد کند، ممکن است افسردگی پس از زایمان باشد. این موضوع هم برای مادر و هم برای پدر صادق است.

بسیاری از علائم افسردگی پس از زایمان مشابه اختلال افسردگی اساسی هستند. علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. شما ممکن است برخی از علائم را تجربه کنید و برخی را نیز تجربه نکنید. شدت علائم نیز متفاوت هستند.

علائم رایج برای مردانی که افسردگی پس از زایمان را تجربه می کنند عبارتند از:

• تغییر قابل توجه در اشتها
• تغییر وزن
• ناتوانی در به خواب رفتن
• درد غیر قابل توضیح
• از دست دادن انرژی
• احساس بی قراری یا آشفتگی
• از دست دادن علاقه یا لذت در فعالیت ها
• احساس غمگینی یا ناامیدی
• احساس گناه یا بی ارزشی
• نگرانی بیش از حد
• ناتوانی در تمرکز یا تصمیم گیری
• تغییرات ناگهانی در خلق و خو
• افکار خودکشی یا مرگ
• افکار مزاحم دررابطه با آسیب رساندن به نوزاد

تحریک پذیری، بلاتکلیفی، و طیف محدودی از احساسات نیز از علائم شایع مردان مبتلا به افسردگی پس از زایمان است.

تشخیص

زنان اغلب توسط پزشک معالج­شان برای افسردگی پس از زایمان غربالگری می شوند، اما مردان معمولاً این­طور نیستند. همچنین مردان به احتمال کمتری علائم افسردگی خود را گزارش می­دهند، به همین دلیل است که افسردگی پس از زایمان در مردان ممکن است تشخیص داده نشده و درمان نشود.

اگر به­تازگی پدر شده­اید و به­طور مداوم علائم افسردگی را تجربه می کند، باید به همسر، پزشک و یا متخصص سلامت روان خود اطلاع دهید. افسردگی به خودی خود از بین نمی رود، بنابراین هر چه زودتر تشخیص داده شود، زودتر می توانید درمان را شروع کرده و علائم را تسکین دهید.

فرآیند تشخیص ممکن است شامل پرسش بالینی باشد که اغلب از راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم(DSM5)  و یا مقیاس افسردگی پس از زایمان ادینبورگ (EPDS) استفاده می­شود. متخصص سلامت روان قبل از تشخیص، شرایط فیزیکی را که می تواند باعث افسردگی یا سایر بیماری های زمینه ای مرتبط با سلامت روان شود را رد می کند.

از آن­جایی که بین برچسب مردانگی و سلامت روان­ همبستگی وجود دارد و به خصوص وقتی صحبت از افسردگی پس از زایمان به میان می آید، برای مردان مهم است که در هنگام بروز علائم و به ویژه زمانی که این علائم برای مدت طولانی ادامه پیدا می کنند، صحبت کنند و از متخصص کمک بگیرند.

درمان

درمان افسردگی پس از زایمان مشابه درمان افسردگی بالینی است. بسته به وضعیت بیمار و شدت افسردگی، ممکن است از دارودرمانی، روان­درمان یا ترکیبی از هر دو استفاده شود.

مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs) داروهایی هستند که معمولاً برای افسردگی پس از زایمان استفاده می‌شوند. داروهای ضد افسردگی و سایر داروها نیز ممکن است برای مردان مبتلا به افسردگی پس از زایمان مورد استفاده قرار گیرند.

اگر دارو باعث عوارض جانبی ناخواسته شود یا اگر افسردگی تشدید شود، باید به درمانگر خود اطلاع دهید تا دوز تجویزی را تغییر دهد و یا از گزینه های درمانی جایگزین استفاده کند.

درمان شناختی رفتاری (CBT) و درمان بین فردی (IPT) روش­های درمانی هستند که برای کاهش و بهبود علائم افسردگی پس از زایمان به­کار می­روند، اما اکثر مردان درمان فردی یا زوج­درمانی را برای بهبود یافتن علائم­شان ترجیح می‌دهند.

صرف نظر از درمان ترجیحی، مردان می‌توانند از گروه‌های حمایتی یا کلاس‌های آموزشی استفاده کنند، به‌ویژه اگر همسرشان هم به افسردگی پس از زایمان مبتلا باشد یا اگر از حمایت دوستان، خانواده یا اعضای جامعه برخوردار نباشند. برای حصول نتیجه درمانی بهتر، روش­های درمانی باید متناسب با پدر در نظر گرفته شود.

علل

تقریباً ۸ درصد از پدران افسردگی پس از زایمان را تجربه می کنند. متأسفانه، بسیاری از موارد افسردگی پس از زایمان در مردان تشخیص داده نمی شود، بنابراین تشخیص و مداخله به موقع برای سلامت پدر و اعضای خانواده مهم است.

عوامل زیادی می توانند در ایجاد و یا تشدید افسردگی پس از زایمان نقش داشته باشند که عبارتند از:

• سابقه افسردگی یا اضطراب
• سایر نگرانی های مربوط به سلامت روان، مانند سوء مصرف مواد
• فقدان و یا کمبود حمایت اجتماعی
• درآمد کم یا استرس مالی
• رابطه با مادر
• افسردگی پس از زایمان در مادر
• سن کم پدر
• زندگی جدا از کودک و خانواده

افسردگی پس از زایمان در مردان نسبت به زنان متفاوت است. افزایش ساعات کار، کناره گیری از خانواده یا از دست دادن علاقه به فعالیت ها می تواند نشانه هایی از نیاز به حمایت عاطفی و روانی باشد.

پیش­آگهی

حتی اگر بسیاری از پدران افسردگی پس از زایمان را تجربه کنند باز هم این اختلال مردان را مستثنی می کند. اگر افسردگی پس از زایمان مردان تشخیص داده نشود، می تواند به کل خانواده آسیب برساند.

افسردگی پدر می تواند بر رشد کودک تأثیر بگذارد و خطر ابتلای کودک به اختلال روانپزشکی را در اوایل دوران کودکی افزایش دهد. همچنین می تواند باعث ایجاد ناهماهنگی در روابط کودک با مادر شده و در موارد شدید منجر به عصبانیت، پرخاشگری یا رفتار خشونت آمیز شود.

هانا تیشمن می­گوید پدران پس از تولد فرزند، تغییرات هورمونی را تجربه نموده و اغلب در امور مالی و شغلی خود فشارهای شدیدی را احساس می کنند.

کانون تمرکز خانواده تغییر می کند و این تغییر بر کسانی که به­تازگی پدر شده­اند تأثیر می گذارد. تیشمن توضیح می دهد که ممکن است مردان قبل از بچه دار شدن، کانون اصلی توجه همسر خود بوده باشند، اما بعد از تولد فرزند این وضعیت تغییر می کند و مادر به سرعت با کودک ارتباط برقرار کرده و این مسئله می تواند باعث شود که پدر احساس کند طرد شده است. کمبود صمیمیت، کمبود خواب و احساس گناه در مورد ناتوانی در برقراری ارتباط با نوزاد می تواند باعث بدتر شدن احساس پدر شود.

پدران اغلب پس از تولد فرزند به اندازه مادران حمایت نمی‌شوند و ممکن است احساس رنجش یا بی‌توجهی کنند و یا توقعات جنسی نامعقول داشته باشند.

پدران نیز مانند مادران، در طول دوره حاملگی و در مراحل اولیه تولد فرزند به یک سیستم حمایتی قوی نیاز دارند.

مقابله

افسردگی پس از زایمان مردانه، می تواند بر توانایی پدران در عملکرد درست و مراقبت و حمایت از همسر و فرزندشان تاثیر بگذارد.

تیشمن علاوه بر حفظ عادات مراقبت از خود، که می تواند شامل مدیتیشن یا درمان باشد، توصیه می کند که:

• به طور منظم ورزش کنید
• غذاهای سالم بخورید
• عادات خواب سالم داشته باشید
• صحبت کنید و احساسات خود را بروز دهید

ممکن است برای مردان، درخواست کمک دشوار باشد، به خصوص زمانی که شریک زندگی آن­ها تغییرات زیادی را تجربه می کند و به حمایتشان نیاز دارد.

در حالی که پس از زایمان مراقبت از همسر و فرزند مهم است، پدران باید نیازهای سلامت روان خود را بشناسند و راه‌های سالمی برای مقابله با علائم افسردگی پیدا کنند. صحبت با یک درمانگر یا پیوستن به یک گروه حمایتی متشکل از پدران دیگر می تواند در این زمینه کمک کننده باشد.

افسردگی پس از زایمان مردان ممکن است تا چندین ماه یا چندین سال تشخیص داده نشود، اما به راحتی قابل درمان است. اگر به­تازگی پدر شده­اید و علائم افسردگی را تجربه می کند، حتما با یک پزشک یا متخصص سلامت روان صحبت کنید.

اگر یکی از عزیزانتان نسبت به سلامت روان شما ابراز نگرانی می کند، مهم است که به دنبال کمک حرفه ای باشید تا بتوانید بهتر،  از خود، شریک زندگی و فرزندتان مراقبت کنید.