pms چیست؟ سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، گروهی از علائم است که قبل از اولین روز پریود در زنان رخ می‌دهد. برخی از زنان برای چند ساعت گرفتگی های خفیف شکم را تجربه می کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است تا دو هفته قبل از شروع قاعدگی خود درد شدید و نوسانات خلقی را تجربه کنند.
PMS اغلب بر اساس زمان بروز علائم تشخیص داده می شود. خصوصاً هنگامی که علایم شدید و سنگین هستند، ممکن است برای تعیین اینکه آیا یک زن دچار بیماری است یا خیر، سطح هورمون یا آزمایشات تصویربرداری لازم باشد.
علائم سندروم پیش از قاعدگی چیست؟
مرحله قبل از قاعدگی معمولاً چند روز قبل از پریود زنان است، اما می‌تواند دو هفته قبل از شروع قاعدگی آغاز شود. برای اینکه علائم به عنوان بخشی از PMS در نظر گرفته شود، باید در عرض دو هفته قبل از پریود یک زن رخ دهد و نباید در بقیه ماه وجود داشته باشد. سندرم پیش از قاعدگی می تواند در هر سنی شروع شود. ممکن است از زمانی که قاعدگی زن شروع می‌شود و تا یائسگی ادامه یابد.
تعدادی از علایم جسمانی، عاطفی و فکری که می تواند به عنوان بخشی از PMS رخ دهد.
رایج‌ترین علائم PMS
- گرفتگی رحم
- نفخ شکم
- سینه های دردناک و حساس
- ولع خوردن تحریک پذیری (زود از کوره در رفتن)
- اشک ریختن
- نوسانات خلقی
- غمگینی
- اضطراب
- طغیان عصبانیت
- سردرد یا میگرن
- مشکل خواب
- خستگی
- تغییر در میل جنسی
- افزایش وزن
- دردهای عضلانی
- تورم خفیف بازوها یا پاها
- علائم گوارشی مانند حالت تهوع، اسهال یا یبوست
- تشدید اختلالات گوارشی، مانند بیماری التهابی روده (IBD) و سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
علائم هر زن ممکن است با افزایش سن تغییر کند. به عنوان مثال، زنی که ممکن است برای سال‌ها مستعد طغیان‌های عصبانیت ناشی از PMS باشد، ممکن است دیگر آن را تجربه نکند، اما ممکن است در مقاطعی برخی از علایم را تجربه کند. در برخی از زنان عوارض و علایم PMS به حدی است که در کار، روابط و به طور روابط اجتماعی اختلال ایجاد می کند.
سندروم پیش از قاعدگی (PMS) چه اثراتی دارد؟
- مشکلات ازدواج یا رابطه صمیمی
- اخلال در تربیت فرزند
- کاهش عملکرد کار یا مدرسه
- از دست دادن علاقه به معاشرت
- افکار خودکشی اگر با PMS خود دچار افسردگی نیز هستید، ممکن است دچار اختلال ملال پیش از قاعدگی (PMDD) باشید.
علت سندروم پیش از قاعدگی چیست؟
اثرات PMS ناشی از تغییرات هورمونی است که در طول چرخه قاعدگی زنان رخ می دهد. استروژن و پروژسترون هورمون های اصلی در بدن زن هستند. این هورمون ها در طول چرخه قاعدگی زنان در نوسانند. قبل از قاعدگی یک زن، سطح استروژن کاهش و سطح پروژسترون افزایش می‌یابد.
همچنین الگویی از تغییرات فیزیولوژیکی چرخه ای وجود دارد که در هفته ها و روزهای قبل از قاعدگی در سراسر بدن رخ می دهد، از جمله تغییرات متابولیک، تغییرات در انتقال دهنده های عصبی و تغییرات عروقی. انتقال دهنده های عصبی سروتونین (مرتبط با خلق و خو) و گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA، مرتبط با استراحت) بیشترین ارتباط را با PMS دارند. همه این تغییرات فیزیولوژیکی، و همچنین الگوهای هورمونی، علائم PMS را القا می کنند. برخی از الگوهای هورمونی و فیزیولوژیکی چرخه قاعدگی و اثرات آن بر PMS:
- تغییرات هورمونی باعث درد و تورم سینه می‌شود
- تغییرات هورمونی باعث انقباض رحم می‌شود (که باعث گرفتگی شکم/رحم می‌شود)
- تغییرات متابولیک بر اشتها، وزن، تورم و سطح انرژی تأثیر می‌گذارد
- تغییرات انتقال دهنده های عصبی بر خلق و خو، خواب، علائم گوارشی تأثیر می گذارد و می تواند باعث میگرن شود.
- تغییرات عروقی می تواند بر میگرن تأثیر بگذارد و ممکن است باعث تورم دست ها و پاها شود
متخصصین پیشنهاد می کنند که تغییرات در استروژن و پروژسترون باعث شروع سایر اثرات فیزیولوژیکی PMS می شود. در حالی که اکثر زنان الگوهای بسیار مشابهی در طول چرخه قاعدگی دارند، برخی تغییرات جزئی بین زنان وجود دارد؛ به همین دلیل است که هر زن علائم دقیق یکسانی را تجربه نمی کند.
راه های تشخیص سندروم پیش از قاعدگی
چندین ابزار غربالگری در تشخیص PMS استفاده می‌شود. به طور کلی، روانشناسان بالینی و سایر متخصصان از یک تاریخچه پزشکی یا پرسشنامه برای تشخیص این بیماری استفاده می کنند. هیچ آزمایش خون یا سایر آزمایش‌های تشخیصی وجود ندارد که بتواند تشخیص PMS را تأیید کند.
از جمله معیارهای تشخیص سندرم پیش از قاعدگی این است که علائم شما باید در طول یا بلافاصله پس از پریود ناپدید شوند و تا دو هفته قبل از قاعدگی بعدی ظاهر نشوند. و نباید ربطی به مصرف داروها (از جمله جایگزینی هورمون)، الکل یا مواد مخدر داشته باشند. می توانید یک تقویم داشته باشید تا به شما کمک کند زمان علائم خود را پیگیری کنید.
تقویم چرخه قاعدگی
ساده ترین راه برای تعیین اینکه آیا PMS دارید این است که علائم خود را به مدت دو یا سه ماه در یک تقویم استاندارد پیگیری کنید. یک تقویم چرخه قاعدگی به شما و متخصص شما کمک می کند تا متوجه شوید که آیا علائم دوره ای دارید که با عادت ماهانه شما مطابقت دارد یا خیر.
این مراحل را برای پر کردن تقویم چرخه قاعدگی انجام دهید:
روز اولی که خونریزی شروع شد، در تقویم خود بنویسید. به علائمی که در آن روز دارید، توجه کنید و هر کدام را در مقیاس یک تا ۱۰ رتبه بندی کنید. این کار را هر روز به مدت دو یا سه ماه انجام دهید. پیگیری چرخه قاعدگی می تواند به سلامت شما کمک کند.
علائم واقعی سندرم پیش از قاعدگی تا روز ۱۳ شروع نمی شود، بنابراین هر علائمی که در اوایل چرخه خود تجربه می کنید ممکن است علت دیگری داشته باشد. با این حال، همچنان باید علائمی را که در روزهای ۱ تا ۱۳ تجربه می کنید در تقویم خود بگنجانید.
PMDD یا اختلال ملال پیش از قاعدگی
PMDD یک نوع شدید PMS است که تقریباً ۳ تا ۸ درصد از زنانی را که قاعدگی دارند تحت تأثیر قرار می دهد. بر اساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، برای تشخیص PMDD یک زن باید حداقل پنج مورد از موارد زیر را تجربه کند. علائم در مرحله قبل از قاعدگی و نه در زمان های دیگر رخ می‌دهند:
- احساس غم و اندوه یا ناامیدی یا افکار خودکشی
- استرس، تنش یا اضطراب شدید
- وحشت زدگی
- نوسانات خلقی نامناسب و حملات گریه
- تحریک پذیری یا عصبانیت مداوم که بر روابط بین فردی اثر می‌گذارد
- از دست دادن علاقه به فعالیت ها و روابط عادی روزمره
- ناتوانی در تمرکز یا تمرکز
- بی حالی
- پرخوری قبل از قاعدگی
تشخیص های افتراقی
اگر علائم فیزیکی شدید و یا خونریزی نامنظم دارید، ممکن است برای جستجوی مشکلات هورمونی یا رحمی به ارزیابی تشخیصی نزد متخصص زنان نیاز داشته باشید. این نوع ارزیابی می‌تواند شامل آزمایش‌های خونی باشد که سطح هورمون را بررسی می‌کند. همچنین آزمایش‌های تصویربرداری که رحم یا تخمدان‌ها را بررسی می‌کند. اگر علائم شما از یک الگوی چرخه ای پیروی نمی کند، متخصص و درمانگر شما ممکن است شرایط دیگری مانند افسردگی، اضطراب، بیماری های گوارشی یا بیماری تیروئید را در نظر بگیرد.
